Zespół Prawny dzieli się na Sekcje:

• Postępowań Wyjaśniających, Postępowań w Sprawach Praktyk Naruszających Zbiorowe Prawa Pacjenta i Postępowań Sądowo-Administracyjnych;
• Obsługi Prawnej, Legislacyjnej i Postepowań Sądowych.

1. prowadzenie postępowań w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów, o którym mowa w Rozdziale 13 ustawy;
2. prowadzenie postępowań wyjaśniających w trybie art. 50-54 ustawy oraz rozpatrywanie wniosków o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej wydaniem przez Rzecznika rozstrzygnięcia o niestwierdzeniu naruszenia prawa pacjenta;
3. zapewnienie udziału Rzecznika w postępowaniu sądowo-administracyjnym, w tym sporządzanie odpowiedzi na skargi do sądu administracyjnego i skargi kasacyjne w sprawach, w których Rzecznik prowadził postępowanie wyjaśniające w trybie art. 50 - 54 ustawy bądź prowadził postępowanie w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów, o którym mowa w Rozdziale 13 ustawy;
4. przygotowywanie wystąpień Rzecznika do organów, organizacji lub instytucji, w której działalności Rzecznik stwierdził naruszenie praw pacjenta;
5. przygotowywanie wystąpień Rzecznika do organu nadrzędnego nad jednostką, w której działalności Rzecznik stwierdził naruszenie praw pacjenta;
6. wykonywanie poleceń Rzecznika w zakresie współpracy z Zespołem Prasy i Promocji w zakresie podejmowanych spraw, w tym, w których Rzecznik wszczyna postępowanie wyjaśniające;
7. zapewnienie obsługi prawnej Rzecznika w związku z działalnością wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych;
8. opracowywanie i przygotowywanie informacji do sprawozdania Rzecznika, o którym mowa w art. 58 ustawy, w zakresie działalności komórki;
9. opracowywanie pod względem legislacyjnym sprawozdań Rzecznika, o którym mowa w art. 58 ustawy;
10. koordynacja pracy komórek organizacyjnych nad opracowywaniem sprawozdania Rzecznika, o którym mowa w art. 58 ustawy;
11. współpraca z organami władzy publicznej w celu zapewnienia pacjentom przestrzegania ich praw, w szczególności z ministrem właściwym do spraw zdrowia;
12. współpraca z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi, do których celów statutowych należy ochrona praw pacjenta;
13. analiza skarg pacjentów w celu określenia zagrożeń i obszarów w systemie ochrony zdrowia wymagających naprawy.

1. wykonywanie na podstawie upoważnień Rzecznika w realizacji unormowania art. 55 ustawy, zgodnie z którym w sprawach cywilnych dotyczących naruszenia praw pacjenta, określonych w ustawie oraz w przepisach odrębnych, Rzecznik może z urzędu lub na wniosek strony:
   
   
   
   • żądać wszczęcia postępowania;
   • brać udział w toczącym się postępowaniu - na prawach przysługujących prokuratorowi;
   
   
2. uczestnictwo w sprawach cywilnych dotyczących naruszenia praw pacjenta w charakterze obserwatora;
3. opracowanie do przedłożenia Radzie Ministrów projektów aktów prawnych dotyczących ochrony praw pacjentów, w tym założeń do projektów ustaw;
4. obsługa bezpłatnej ogólnopolskiej infolinii Rzecznika;
5. obsługa interesantów zgłaszających się bezpośrednio do Biura;
6. przygotowywanie odpowiedzi na skargi i wnioski, o których mowa w dziale VIII k.p.a.;
7. przygotowywanie odpowiedzi na wystąpienia nie wymagające podjęcia sprawy, w tym wskazanie wnioskodawcy przysługujących mu lub pacjentowi środków prawnych lub niepodjęcie sprawy;
8. przekazywanie spraw kierowanych przez wnioskodawców lub pacjentów według właściwości w tym do organów służby więziennej lub organów odpowiedzialności zawodowej lekarzy, pielęgniarek i położnych;
9. przygotowywanie wystąpień Rzecznika do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej bądź o wydanie lub zmianę aktów prawnych w zakresie ochrony praw pacjentów;
10. współpraca z organami władzy publicznej w celu zapewnienia pacjentom przestrzegania ich praw, w szczególności z ministrem właściwym do spraw zdrowia;
11. współpraca z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi, do których celów statutowych należy ochrona praw pacjenta;
12. opiniowanie projektów aktów prawnych związanych z prawami pacjenta oraz udział w uzgodnieniach międzyresortowych, Komisjach Prawniczych;
13. uczestnictwo, na polecenie Rzecznika, w pracach komisji sejmowych, grup roboczych, konferencjach i szkoleniach dotyczących problematyki praw pacjentów;
14. rozpatrywanie pod względem formalnym sprzeciwów wobec opinii i orzeczeń lekarza oraz zapewnienie obsługi Komisji Lekarskiej, o której mowa w art. 31 - 32 ustawy;
15. prowadzenie rejestru wydawanych upoważnień i pełnomocnictw;
16. prowadzenie rejestru zarządzeń i decyzji Rzecznika oraz Dyrektora Generalnego;
17. obsługa prawna Urzędu, w tym opiniowanie pod względem prawnym i legislacyjnym projektów upoważnień i pełnomocnictw, zarządzeń Rzecznika i Dyrektora Generalnego oraz projektów umów o udzielanie zamówień publicznych oraz innych umów cywilnoprawnych;
18. monitoring zmian przepisów prawnych w zakresie ochrony praw pacjentów;
19. sporządzanie opinii prawnych w zakresie działalności Rzecznika;
20. sporządzanie decyzji w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej;
21. współpraca z innymi komórkami organizacyjnymi Biura, w tym współpraca z Zespołem Prasy i Promocji w zakresie przygotowywania odpowiedzi na wystąpienia przedstawicieli mediów skierowane do Rzecznika oraz w zakresie przedstawiania przez Rzecznika właściwym organom władzy publicznej, organizacjom i instytucjom oraz samorządom zawodów medycznych ocen i wniosków zamierzających do zapewnienia skutecznej ochrony praw pacjenta.